Sociaal cognitieve theorie - de huidige stand van zaken
Tot op de dag van vandaag wordt sociaal leren door veel industrieën niet of verkeerd begrepen. En dat terwijl de theorie al in de jaren '60 is geïntroduceerd. En weet je wat grappig is? De eerste iPhone werd in 2007 geïntroduceerd, waarmee deze theorie dus bijna zeven keer zo oud is als de iPhone en ik heb nog nooit iemand ontmoet die niet weet hoe hij een iPhone moet gebruiken. Waarom wordt sociaal leren dan niet toegepast in de betreffende industrieën? Waarom voorzien corporaties werknemers wel van smartphones, iPhones, iPads, enzovoorts, maar vergeten ze vervolgens de aspecten van sociaal leren toe te passen in de organisatie?
Om deze vragen te beantwoorden, stip ik eerst het begrip sociaal-cognitieve leertheorie aan. A. Bandura geeft de volgende definitie in zijn onderzoek: "Leren is een cognitief proces dat in maatschappelijke context plaatsvindt en alleen kan voortkomen uit observatie of directe instructies, zelfs zonder directe versterking."
Klinkt eenvoudig, toch? Je observeert, leert en past toe. Maar er is nog iets waar je als manager weleens van kan schrikken: 'geen directe versterking'. Daarmee is sociaal leren een cyclus die wel te observeren is, maar niet op te leggen valt. Wees gerust: ik zal je uitleggen hoe het sociaal-cognitieve leerproces de prestaties van een team kan verbeteren en een organisatie ten goede kan komen.
Stap 1: Vraag - sociaal leren?
Als ik 'google' op 'sociale leerplatformen' krijg ik allemaal zware LMS'en (Learning Management Systemen) als resultaat. Dit kan komen doordat sociale leerplatformen zichzelf markeren als LMS, of omdat er gewoon niet zoveel hulpmiddelen voor sociaal leren beschikbaar zijn. Ik denk zelf dat het het eerste is.
Iedereen is schijnbaar zo bang voor het woordje 'sociaal', dat we het liever niet in ons lexicon hebben staan. Voor de meeste grote organisaties heeft 'sociaal' de volgende connotaties; de kantjes eraf lopen, iets onbekends, niet bij de (verouderde) organisatiestructuur passend en controleverlies. Maar zoals ik al aangaf is dit een verouderde denkwijze. Sociaal leren is niet de toekomst, maar het heden. Als je niet verder kunt innoveren dan een Google Documenten-systeem loop je wellicht veel successen mis. Laten we de volgende vraag stellen:
Waarom is sociaal leren zo belangrijk?
Het grootste potentieel ligt bij je medewerkers en teamleden. Om je team en bedrijf te versterken, moet je kennis en middelen aanboren. Het is de makkelijkste en meest kostenefficiënte manier om resultaten te boeken en teamwork en leerinspanningen te centreren. Door leren en interne kennis uit te breiden maak je de weg vrij voor het stellen van doelen, voor verbondenheid en voor het creëren van allround deskundigen.
Zou het niet geweldig zijn om een team van ontwikkelaars te hebben die weten hoe ze klanten kunnen trekken en producten kunnen verkopen? En om een team verkopers te hebben die de meest technische aspecten van het product uit kunnen leggen? Hiermee komen we aan bij stap 2: Succes waarnemen.
Stap 2: Succes waarnemen
Weet je niet of het sociale aspect van leren bij je past? Onderzoek tien van de meest innovatieve bedrijven en leg contact via Twitter en Facebook. Neem contact op met de managers en vraag ze naar hun mening en ervaringen met betrekking tot sociaal leren. De succesverhalen zullen je positief verrassen. Bekijk eens enkele producten en lees de beoordelingen. Voor de meeste producten vind je een uitleg en gebruiksaanwijzingen op de website.
Observatie, brainstormsessies en het stellen van vragen kunnen zorgen dat je een comfortabel gevoel krijg bij het idee van sociaal leren binnen je bedrijf.
Stap 3: Begrip
Je denk nu vast het volgende: "wat komt er nu?" Een 'smartcut' voor training en opleiding. Laat de teamgenoten elkaar zoveel mogelijk leren en hun kennisoverdracht realiseren. De sociale leercyclus kan niet gemakkelijk van bovenaf worden beheerd, maar is wel goed waarneembaar. Bovendien is het niet moeilijk om de cyclus een bepaalde richting op te sturen.
Er is niets angstaanjagends aan sociaal leren. Wat belangrijk is om te weten is dat het niet nodig is om een zwaar LMS in te zetten als je een geweldig en professioneel team hebt.
Mensen streven er voortdurend naar om hun kennis uit te breiden en een aangename werkomgeving te creëren. Het besluit om sociaal leren in de dagelijkse organisatie toe te passen, moet gebouwd zijn op het vertrouwen in de capaciteiten van het team en de gretigheid om te leren. Houd er rekening mee dat het heden en sociaal onlosmakelijk verbonden onderwerpen zijn. Je hebt de deur al wagenwijd opengezet door werknemers en teamgenoten te voorzien van middelen om 'sociaal' te zijn binnen de organisatie. Nu kun je ze ook kennis op sociale wijze laten delen!
Heb je vragen? Stuur een tweet naar @DefactoSoftware. Ik hoor graag wat je angsten en verwachtingen zijn met betrekking tot sociaal leren. Wat gebruik jij voor interne kennisdeling?